PĂŤrshkrim

Tux Paint-i është një program ndërplatformësh për vizatim, i krijuar posaçërisht për fëmijë. Fëmijë duke filluar 3 vjeç s’kanë vështirësi të orientohen në ndërfaqen e tij të qëruar dhe intuitive, që përmban butona të mëdhenj të treguar me etiketë dhe me një ikonë, në mënyrë që fëmija të mund t’i dallojë kollaj. Në qendër të ekranit gjendet një kanavacë e bardhë ku fëmija të vizatojë duke përdorur një larmi të madhe mjetesh dhe penelash. Si fillim, fëmija mund të ngarkojë përvijime vizatimesh për t’i ngjyrosur, si në një nga ato librat për ngjyrosje.

Programi pĂŤrfshin gjithĂŤ mjetet mĂŤ tĂŤ rĂŤndomtĂŤ tĂŤ vizatimit, tĂŤ tillĂŤ si lloje vija dhe penela pĂŤr vizatim me dorĂŤ tĂŤ lirĂŤ dhe ngjyrosje, forma gjeometrike, pĂŤrmasues, gomĂŤ pĂŤr fshirje, mundĂŤsitĂŤ “RibĂŤje” dhe “ZhbĂŤje”, plus tingull qĂŤ luhet gjatĂŤ vizatimit, si dhe njĂŤ mjet special tĂŤ quajtur “Magjik” pĂŤr efekte mbresĂŤlĂŤnĂŤse: ylber, xixĂŤllim, shkumĂŤs, turbullim, kthim nĂŤ anĂŤ tjetĂŤr, etj.

PĂŤrveç mjetit Magjik, veçori tĂŤ tjera popullore mes fĂŤmijĂŤve janĂŤ “Stampa,” qĂŤ pĂŤrmban njĂŤ mori figurash dhe vizatimesh tĂŤ cilat mund tĂŤ “stampohen” te kanavaca, bie fjala, bimĂŤ dhe lule, kafshĂŤ, elementĂŤ artistikĂŤ pĂŤr festa, planetĂŤ dhe plot tĂŤ tjerĂŤ. Mjaft nga kĂŤto stampa sillen drejt e me instalimin e programit, tĂŤ tjera mund tĂŤ kihen se koleksione mĂŤ vete qĂŤ duhen instaluar. ShumĂŤ pĂŤrdorues kontribuojnĂŤ punĂŤ tĂŤ tyret artistike pĂŤr t’u pĂŤrfshirĂŤ si stampa te programi; kĂŤtu do tĂŤ shohin njĂŤ shembull se si qe kryer kjo nga njĂŤ grup fĂŤmijĂŤsh prej njĂŤ shkolle nĂŤ Indi, duke vĂŤnĂŤn kĂŤshtu nĂŤ punĂŤ lirinĂŤ e software-it qĂŤ garanton programi.

Tux Paint-i ĂŤshtĂŤ i gatshĂŤm nĂŤ mĂŤ shumĂŤ se 80 gjuhĂŤ, pĂŤrfshi gjuhĂŤ pakicash dhe gjuhĂŤ nga e djathta nĂŤ tĂŤ majtĂŤ. NjĂŤ numĂŤr i tillĂŤ i madh gjuhĂŤsh ĂŤshtĂŤ rezultat i kontributeve tĂŤ bĂŤra nga pĂŤrdorues nga e gjithĂŤ bota.

PĂŤr tĂŤ mĂŤsuar mĂŤ tepĂŤr: FSF Directory, Sajti Zyrtar i Tux Paint-it

Kush e PĂŤrdor dhe Si

Komente nga përdorues shtëpiakë dhe shembuj nga shkolla që përdorin Tux Paint-in gjeni te sajti zyrtar. Ka raporte se programi është një nga mjetet më të dobishme për fëmijët për t’u mësuar me aftësi elementare përdorimi kompjuteri, teksa furnizon një mjedis tërheqës për ta. Por, veçoria dalluese që e bën Tux Paint-in të paprapëlqyer ndaj software-i të ngjashëm vizatimi për fëmijë është fakti i të qenit Software i Lirë, që do të thotë se vjen pa kufizime të çfarëdo lloji dhe përdoruesit i akordohen një varg lirish. Për shembull, një nga liritë është ajo se përdoruesit i lejohet ta instalojë programin në aq poste pune sa ka qejf, gjë që është veçanërisht e rëndësishme për shkollat.

Një tjetër liri domethënëse është se Software-i i Lirë garanton lirinë për të ndryshuar programin në mënyrë që të përshtatet me nevojat e përdoruesit dhe për të shpërndarë kopje të versionit të ndryshuar. Falë kësaj lirie, Tux Paint-i është i gatshëm në kaq shumë gjuhë, përfshi ato të folura nga grupe pakicash. Në fakt, përkthimet në gjuhë që fliten më pak, janë dhënë nga vetë përdoruesit. Kjo ndodh, ngaqë në shumicën e kohës, shoqëritë biznesi i të cilave përbëhet nga zhvillim software-i jo të lirë, adoptojnë politika që bazohen në madhësinë e tregut: nëse tregu s’është aq i madh sa të garantojë fitim, përgjithësisht ngurrojnë të investojnë në të.

NjÍ shembull i bukur se si mund tÍ aplikohet liria e software-it nÍ Tux Paint ÍshtÍ puna e bÍrÍ nga nxÍnÍs 11 dhe 12 vjeç, nga shkolla VHSS Irimpanam, nÍ shtetin e KeralÍs, nÍ Indi. Puna e bÍrÍ qe krijimi i njÍ serie stampash pÍr programin, nga foto tÍ bÍra nga vetÍ nxÍnÍsit. KÍta bÍnÍ foto tÍ luleve vendase dhe i pÍrpunuan figurat dixhitale me programin e lirÍ libre Programi GNU i Manipulit tÍ Figurave, i njohur si GIMP, duke shtuar emrin e secilÍs lule nÍ anglisht dhe nÍ malajalamisht, gjuhÍn vendÍse. MeqÍ Tux Paint-i ka njÍ funksion zÍri, nxÍnÍsit incizuan gjithashtu me zÍrat e tyre emrin e luleve nÍ malajalamisht, nÍ mÍnyrÍ qÍ nÍse njÍ nga kÍto lule zgjidhet tÍ stampohet nÍ kanavacÍ, pÍrdoruesi do tÍ shohÍ dhe dÍgjojÍ emrin e lules nÍ malajalamisht. Shihni dhe shkarkoni videon dhe titrat nÍ formatin SubRip.

NjĂŤ veprimtari shtesĂŤ e dobishme, e kryer nga kjo shkollĂŤ duke aplikuar lirinĂŤ pĂŤr ndryshimin e programit, qe pĂŤrkthimi i ndĂŤrfaqes sĂŤ Tux Paint-it nĂŤ malajalamisht, gjuha e folur nĂŤ shtetin e KeralĂŤs.

Pse

Liria për të ndryshuar programin është një burim i rëndësishëm, që u përdor nga shkolla për të shkuar tej synimit të mësimdhënies së aftësive elementare punimi grafik në kompjuter, apo të zbavitjes së fëmijëve. U përdor për t’u treguar atyre se teknologjia e informacionit s’është diçka ndaj së cilës duhet të nënshtrohesh, jo diçka që duhet imponuar ndaj përdoruesit, por një instrument për t’i shërbyes përdoruesve në përputhje me domosdoshmëritë e këtyre.

Gjithashtu e rëndësishme qe liria për të instaluar programin në krejt kompjuterat në laborator, ngaqë shkolla ka burime të kufizuara ekonomike, që të mund t’i investojë në licenca. Duke u shpërndarë nxënësve kopje të origjinalit dhe të versionit të ndryshuar të programit, shkolla furnizoi asistencë për familje që kalojnë periudha ekonomike të vështira.

PĂŤrfundime

Shtimi i stampave te Tux Paint-i, për nxënësit qe një përvojë ngazëlluese dhe pasuruese. Së pari, ata analizuan se si funksionon programi dhe zbuluan mekanizmin që programi përdor për sendërtimin e stampave. Mandej, mësuan se si kjo veçori e caktuar e programit lejonte shtimin e stampave dhe se si të arrihej kjo. Përfituan gjithashtu një njohje më të thellë të GIMP-it, gjatë manipulimit të figurave. Krejt procesi u dha një mundësi jo vetëm të zhvillojnë aftësi të reja teknike, por edhe të identifikojnë dhe shijojnë florën vendase. Më e rëndësishmja, mësuan se kushdo, madje edhe ata që s’janë programues, apo janë fëmijë, munden faktikisht të ndikojnë në teknologjinë e informacionit dhe ta përmirësojnë atë, kur bëhet fjalë për software-in e lirë.