Jak stosować licencje GNU dla swojego oprogramowania

To jest krĂłtkie objasnienie jak wydać program na warunkach GNU General Public Licence, Lesser General Public License lub Affero General Public License. Dla licencji GNU Free Documentation License jest odrębna strona.

Jeśli szukasz bardziej szczegółowych informacji, prosimy zerknąć na listę często zadawanych pytań o naszych licencjach.

Jeśli rozwaĹźacie uĹźycie Mniejszej Powszechnej Licencji Publicznej [GNU Lesser General Public License], prosimy o wcześniejsze przeczytanie artykułu „Czemu nie powinniście uĹźyć LGPL do swej kolejnej biblioteki”. Wyjaśniono w nim, dlaczego lepsze moĹźe być zastosowanie zwykłej GPL oraz opisano, jak dokonywalibyśmy wyboru, gdybyśmy to my mieli podejmować decyzję.

NiezaleĹźnie od tego, ktĂłrą z tych licencji zechcecie się posłuĹźyć, stosowna procedura obejmuje umieszczenie w kaĹźdym z plikĂłw ĹşrĂłdłowych programu dwu elementĂłw: informacji o prawach autorskich (np. „copyright 1999 Maria Kowalska”) oraz zezwolenia na kopiowanie, stwierdzającego, Ĺźe program jest rozpowszechniany na warunkach Powszechnej Licencji Publicznej GNU (albo Mniejszej GPL).

Informacja o prawach autorskich winna zawierać rok, w ktĂłrych ukończono przygotowywanie danej wersji (zatem, jeśli skończyliście ją w 1998, ale nie rozesłaliście aĹź do 1999, wpiszcie 1998). NaleĹźy dopisać kolejne lata odpowiadające kaĹźdej z wersji, na przykład: „copyright 1998, 1999 Maria Kowalska”, jeśli część z nich została ukończona w 1998, a część w 1999 roku. Jeśli w pisaniu kodu pomogło kilka osĂłb, wymieńcie nazwiska wszystkich.

Dla oprogramowania z kilkoma wydaniami w przeciągu wielu lat moĹźna uĹźyć zakres („2008-2010”) zamiast wymieniać pojedynczych lat („2008, 2009, 2010”) tylko jeśli kaĹźdy rok w zakresie, włącznie, jest rokiem w ktĂłrym była zmiana podlegająca prawom autorskim i rok byłby wymieniany indywidualnie, i wspomnisz o tym zapisie bezpośrednio w dokumentacji.

Zawsze uĹźywaj słowa po angielsku „Copyright” bo tego terminu się przez konwencje uĹźywa na całym świecie, nawet dla materiałów w innych językach. Symbol praw autorskich „©” moĹźe być uĹźywany jeśli chcecie (i jeśli zestaw znakĂłw go wspiera), ale nie jest to konieczne. Sekwencja trzech znakĂłw „(C)” nie ma Ĺźadnego znaczenia prawnego, ale teĹź nie czyni szkody.

Ponadto gdzieś w pakiecie dystrybucyjnym programu powinniście umieścić egzemplarz samej licencji. Wszystkie programy, czy to wydane na warunkach GPL czy LGPL, powinny zawierać tekstową wersję GPL. W przypadku programĂłw GNU licencja znajduje się zazwyczaj w pliku o nazwie COPYING.

Jeśli program wydajecie na warunkach LGPL powinniście takĹźe dołączyć wersję tekstową LGPL, zwykle w pliku o nazwie COPYING.LESSER. PoniewaĹź LGPL to zestaw dodatkowych zezwoleń nałoĹźonych na licencję GPL, jest konieczne aby tekst obu licencji był dostępny aby uĹźytkownicy mieli wszystkie materiały aby zrozumieć swoje prawa.

Jeśli wydajecie program na warunkach GNU AGPL to potrzebujecie tylko wersję tekstową GNU AGPL.

JeĹźeli część kodu skopiowaliście z innych programĂłw objętych ta samą licencją, skopiujcie takĹźe zawarte w nich notki o prawach autorskich. Wszelkie informacje o prawach autorskich naleĹźy umieścić razem, na początku kaĹźdego z plikĂłw ĹşrĂłdłowych.

Ze względĂłw praktycznych bardzo waĹźne jest dołączenie, np. w pliku README, informacji wskazujących, jak moĹźna się z wami skontaktować, choć nie ma to nic wspĂłlnego z zagadnieniami prawnymi związanymi z przypisywaniem programowi licencji.

Zaraz po informacjach o prawach autorskich powinno występować zezwolenie na kopiowanie programu. JeĹźeli program składa się tylko z jednego pliku, powinno (dla GPL) wyglądać tak:

    This program is free software: you can redistribute it and/or modify
    it under the terms of the GNU General Public License as published by
    the Free Software Foundation, either version 3 of the License, or
    (at your option) any later version.

    This program is distributed in the hope that it will be useful,
    but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
    MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.  See the
    GNU General Public License for more details.

    You should have received a copy of the GNU General Public License
    along with this program.  If not, see <http://www.gnu.org/licenses/>

    Niniejszy program jest wolnym oprogramowaniem; moĹźesz go
    rozprowadzać dalej i/lub modyfikować na warunkach Powszechnej
    Licencji Publicznej GNU, wydanej przez Fundację Wolnego
    Oprogramowania - według wersji 3 tej Licencji lub (według twojego
    wyboru) ktĂłrejś z późniejszych wersji.

    Niniejszy program rozpowszechniany jest z nadzieją, iĹź będzie on
    uĹźyteczny - jednak BEZ JAKIEJKOLWIEK GWARANCJI, nawet domyślnej
    gwarancji PRZYDATNOŚCI HANDLOWEJ albo PRZYDATNOŚCI DO OKREŚLONYCH
    ZASTOSOWAŃ. W celu uzyskania bliĹźszych informacji sięgnij do     Powszechnej Licencji Publicznej GNU.

    Z pewnością wraz z niniejszym programem otrzymałeś teĹź egzemplarz
    Powszechnej Licencji Publicznej GNU (GNU General Public License);
    jeśli nie - zobacz <http://www.gnu.org/licenses/>.

W przypadku programĂłw, na ktĂłre składa się więcej niĹź jeden plik ĹşrĂłdłowy, lepiej zastąpić określenie „ten program” nazwą danego programu, rĂłwnocześnie dodając początkową linijkę o treści „Ten plik jest częścią NAZWA-PROGRAMU”. Na przykład:

    This file is part of Foobar.

    Foobar is free software: you can redistribute it and/or modify
    it under the terms of the GNU General Public License as published by
    the Free Software Foundation; either version 3 of the License, or
    (at your option) any later version.

    Foobar is distributed in the hope that it will be useful,
    but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of
    MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE.  See the
    GNU General Public License for more details.

    You should have received a copy of the GNU General Public License
    along with Foobar.  If not, see <http://www.gnu.org/licenses/>.

    Ten plik jest częścią Foobar.

    Foobar jest wolnym oprogramowaniem: możesz go rozprowadzać dalej
    i/lub modyfikować na warunkach Powszechnej Licencji Publicznej GNU,
    wydanej przez Fundację Wolnego Oprogramowania - według wersji 3 tej
    Licencji lub (według twojego wyboru) ktĂłrejś z późniejszych wersji.

    Foobar rozpowszechniany jest z nadzieją, iĹź będzie on
    uĹźyteczny - jednak BEZ JAKIEJKOLWIEK GWARANCJI, nawet domyślnej
    gwarancji PRZYDATNOŚCI HANDLOWEJ albo PRZYDATNOŚCI DO OKREŚLONYCH
    ZASTOSOWAŃ. W celu uzyskania bliĹźszych informacji sięgnij do     Powszechnej Licencji Publicznej GNU.

    Z pewnością wraz z Foobar otrzymałeś teĹź egzemplarz
    Powszechnej Licencji Publicznej GNU (GNU General Public License).
    Jeśli nie - zobacz <http://www.gnu.org/licenses/>.

Zezwolenie tej postaci powinno znaleźć się blisko początku kaĹźdego z plikĂłw ĹşrĂłdłowych, tuĹź obok informacji o prawach autorskich. Jeśli stosowana jest GNU LGPL, naleĹźy przed „Powszechna” („General”) wstawić słowo „Mniejsza” („Lesser”) we wszystkich trzech miejscach. Jeśli stosowana jest GNU AGPL, naleĹźy przed „Powszechna” („General”) wstawić słowo „Affero” we wszystkich trzech miejscach.

Gdy program jest interaktywny, zwykle dobrze jest zrobić go tak, by podczas uruchamiania się wyświetlał krĂłtkie powiadomienie o prawach autorskich i zezwoleniu na kopiowanie. Dokładniejsze informacje na ten temat znajdziecie na końcu GNU GPL.

Jeśli wydajecie program na zasadach GNU AGPL, a moĹźe interaktować z uĹźytkownikami przez sieć, program powinien w jakiś sposĂłb oferować tym uĹźytkownikom swĂłj kod ĹşrĂłdłowy. Przykładowo, jeśli jest to aplikacja web-owa, jej interfejs moĹźe wyświetlać odnośnik „ĹšrĂłdło”, ktĂłry prowadzi do archiwum z kodem ĹşrĂłdłowym. GNU AGPL zezwala na wybranie metody, ktĂłra pasuje do danego programu – więcej szczegółów w części 13.

Nie ma prawnego wymogu rejestrowania gdziekolwiek swoich praw autorskich – sam fakt rozprowadzenia programu powoduje objęcie go prawami autorskimi. Niemniej jednak, w Stanach Zjednoczonych warto zarejestrować swoje prawa w Amerykańskim Rejestrze Praw Autorskich (US Registry of Copyrights), gdyĹź wzmocni to waszą pozycję w przypadku występowania przeciw naruszającym licencję na terenie USA. W większości innych państw nie ma systemu rejestracji praw autorskich.

Jest roztropne aby poprosić swojego pracodawcę lub uczelnię, jeśli to dotyczy, aby podpisała zrzeczenie się praw autorskich do twojej pracy, aby nie mogli później się o te prawa ubiegać. PoniĹźej jest przykładowe zrzeczenie; zmieńcie tylko nazwy i opis programu:

Yoyodyne, Inc., niniejszym zrzeka się praw autorskich w programie „Gnomovision” (ktĂłry podaje piłki kompilatorom) napisanym przez Jana Hakera.

<podpis Moe Ghoul>, 1 April 1989
Moe Ghoul, President of Vice

Chcielibyśmy wymienić wszystkie wolne programy w Free Software Directory, w tym wszystkie programy wydane na licencji GPL (dowolna wersja). Zobaczcie stronę skorowidzu aby się dowiedzieć więcej i aby wypełnić podanie.

Istnieje rĂłwnieĹź moĹźliwość nadania programowi statusu pakietu GNU, uczynienia go częścią Projektu GNU (to znaczy, jeśli program nam się spodoba – musimy go najpierw obejrzeć i zdecydować). Gdybyście byli zainteresowani przyłączeniem się w ten sposĂłb do Projektu GNU, prosimy zobaczcie GNU software evaluation page aby się dowiedzieć więcej i odpowiedzieć na krĂłtki kwestionariusz.

MoĹźecie uĹźyć dowolnej z naszych licencji nawet jeśli wasz program nie jest pakietem GNU; mamy nadzieję, Ĺźe tak zrobicie. Są dostępne dla wszystkich. Jeśli chcecie zareklamować fakt uĹźycia konkretnej licencji, moĹźecie uĹźyć jednego z naszych logo.